DEĞER KAYBI TAZMİNATI NEDİR

DEĞER KAYBI TAZMİNATI NEDİR

Değer kaybı, trafik kazası sonrası araçta meydana gelen hasarlar ve hasarların onarımı, tadilatı ve bakımından sonraki süreçte aracın ikinci el piyasasındaki değerinin düşüşünü ifade eden bir kavramdır. Yargıtay, araç değer kaybını, aracın trafik kazası sonucu hasarlanıp onarılmasından sonraki değeri ile hiç hasarlanmamış haldeki değeri arasındaki fark olarak tanımlamıştır.

Kaza geçiren araç ne kadar iyi onarıma tabi tutulmuş olsa da şüphesiz değerinde yine de bir azalma meydana gelecektir. Aracın emsallerine göre alım-satım ihtimali azalacak ve hasarsız halinden daha düşük değere alıcı bulmak zorunda kalacaktır.

Ülkemizdeki otomotiv sektörünün dinamikleri, sosyoekonomik koşullar, otomotiv teknolojisi, piyasa algısı detaylı bir şekilde analiz edilerek Yargıtay içtihatları doğrultusunda; saptanacak olan değer kaybı miktarının, aracın (hasarsız ve onarılmış) rayiç değerleri arasındaki farkla mukayese edilerek tespit edilecektir.

Anayasa Mahkemesi 17.07.2020 tarihli ve 2019/40 Esas, 2020/40 Karar sayılı İptal Kararı ile, Karayolları Trafik Kanunu'nun zorunlu trafik sigortasına ilişkin 90 ve 92. maddelerinde yer alan, "Trafik Sigortası Genel Şartları" ifadelerini iptal etmiştir. Söz konusu karar 09.10.2020 tarihinde Resmi Gazete ‘de yayımlanmıştır.

Anayasa Mahkemesi kararıyla gerçek değer kaybını tespit etmeyen, hakkaniyete aykırı sonuçlar doğuran ve denetime açık olmayan bu hesaplama formülü artık uygulanamayacaktır. Borçlar Kanunu’nun emredici hükümleri ve Yargıtay’ın gerçek zarar ilkesi çerçevesinde vermiş olduğu içtihatlar gereğince “kazaya konu aracın kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değeri ile kaza meydana geldikten ve araç tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değeri arasındaki fark” olarak tanımlanan gerçek değer kaybı tazminat bedelinin tespit edilmektedir.

DEĞER KAYBI TALEP ETMENİN ŞARTLARI

·       Kaza tarihinden itibaren 2 yıl geçmemiş olmalı,

·       Kaza tamamen sizin kusurunuzla gerçekleşmemeli (% 100 kusurlu olmamalısınız),

·       Aracınızın yaşı 36’dan fazla olmamalı,

·       Aracınız hurdaya çıkarılmış olmamalı veya daha önceki bir kazadan kaynaklı ağır hasar kaydı bulunmamalı

Değer kaybına tazminatı kazaya sebep olan tarafın kim olduğunun tespit edilmesinin ardından iki yıllık süre içerisinde talep edilmelidir. Ancak kaza tarihinden itibaren 10 yıldan fazla süre geçtiyse, uğranılan zarar ve zararı veren kişi tespit edilememiş olsa dahi zamanaşımı süresi dolmuş olur. Kazanın oluş şekline bağlı olarak ceza kanunlarında daha uzun zamanaşımı süresi öngörülmüşse bu süreler dikkate alınır.

DEĞER KAYBI HESAPLANIRKEN NELERE DİKKAT EDİLİR

Değer kaybı, bir aracın kaza sonrası değerinde meydana gelen azalmayı ifade eder. Değer kaybı hesaplanırken dikkate alınması gereken birkaç önemli faktör bulunmaktadır:

Aracın Kaza Öncesi Değeri: Değer kaybı hesaplanırken, aracın kaza öncesi piyasa değeri dikkate alınmalıdır. Bu değer, aracın marka, model, yaş, kilometre, donanım ve genel durumu gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir.

Kaza Sonrası Tamir Edilmiş Değer: Aracın kaza sonrası tamir edildikten sonra piyasa değeri, profesyonel bir ekspertiz veya araç değerleme uzmanı tarafından belirlenmelidir. Kaza sonrası tamir edilmiş aracın piyasa değeri, kaza öncesi değeri ile kıyaslanarak değer kaybı hesaplanır.

Aracın Yaşı ve Kilometresi: Değer kaybı hesaplanırken, aracın yaşına ve kilometre durumuna dikkat edilmelidir. Yeni bir araçta meydana gelen değer kaybı, daha eski bir araca göre farklılık gösterebilir.

Kaza Sonrası Onarım Kalitesi: Aracın kaza sonrası tamir edilmiş olması, değer kaybı hesaplanırken önemli bir faktördür. Kaliteli ve profesyonel bir şekilde yapılmış tamiratlar, değer kaybını minimize edebilirken, düşük kaliteli veya eksik tamiratlar değer kaybını artırabilir.

Piyasa Koşulları: Değer kaybı hesaplanırken, aracın bulunduğu piyasa koşulları ve talep durumu da dikkate alınmalıdır. Bazı araç modelleri ve markaları değer kaybı açısından daha hassas olabilir.

Orijinal Parçaların Kullanılması: Kaza sonrası onarımda, orijinal parçaların kullanılması genellikle aracın değer kaybını daha az etkiler. Orijinal parçalar, aracın kalitesini ve değerini koruyabilir, bu nedenle değer kaybı daha az olabilir.

Uyumlu Parçaların Kullanılması: Kaza sonrası onarımda, uyumlu parçaların kullanılması durumunda değer kaybı daha az olabilir. Uyumlu parçalar, orijinal parçalara benzer özelliklere sahip olabilir ve bu da aracın değer kaybını azaltabilir.

DEĞER KAYBI KİMDEN TALEP EDİLİR

Değer kaybı talepleri kazada kusurlu olan kişiye yöneltilebileceği gibi kusurlu tarafın sigorta şirketine karşı da ZMMS poliçesi sınırları çerçevesinde de yöneltilebilecektir.  Meydana gelen değer kaybından kazada kusurlu olan aracın sürücüsü ve araç maliki de sorumludur.

Birden fazla kusurlu tarafın olduğu bir trafik kazasında değer kaybı tazminatı talebi, genellikle her bir kusurlu tarafın kusur oranına göre hesaplanır ve talep edilir. Değer kaybı tazminatı talebinde bulunurken, her kusurlu tarafın kusur oranına göre ayrı ayrı talepte bulunabilirsiniz.

Örnek Senaryo: A ve B adında iki sürücü, bir kavşakta çarpıştılar. Sizin aracınızda C aracı olup park halindesiniz. Kaza raporuna göre, kazanın oluş şekli ve delillerin incelenmesi sonucunda, kazadan A sürücüsünün %60, B sürücüsünün ise %40 oranında kusurlu olduğu belirlendi.

Değer Kaybı Talebi:

A Sürücüsünden (%60 Kusur):

C Aracının kaza öncesi değeri: 50.000 TL

Kaza sonrası tamir edildikten sonraki değeri: 45.000 TL

Değer kaybı: 5.000 TL

A sürücüsü, kusur oranı %60 olduğu için, 5.000 TL * 0.60 = 3.000 TL değer kaybı tazminatı talep edebilir.

B Sürücüsünden (%40 Kusur):

C Aracının kaza öncesi değeri: 50.000 TL

Kaza sonrası tamir edildikten sonraki değeri: 45.000 TL

Değer kaybı: 5.000 TL

B sürücüsü, kusur oranı %40 olduğu için, 5.000 TL * 0.40 = 2.000 TL değer kaybı tazminatı talep edebilir.

Toplamda, A sürücüsünden 3.000 TL ve B sürücüsünden 2.000 TL olmak üzere toplamda 5.000 TL değer kaybı tazminatı talep edilebilir.

Bu şekilde, her bir kusurlu tarafın kusur oranına göre değer kaybı tazminatı talep edilir ve talep edilen miktarlar kusur oranlarına göre hesaplanır. Bu örnek, birden fazla kusurlu tarafın bulunduğu bir senaryoda nasıl hareket edebileceğinizi göstermektedir. Ancak, detaylı bir hesaplama için bir uzmandan veya hukuki danışmandan yardım almanız önemlidir.

Değer kaybı, kaza sonrası bir aracın değerinde meydana gelen azalmanın bir sonucudur ve birçok faktöre dayalı olarak hesaplanır. Değer kaybını minimize etmek için, kaza sonrası onarım sürecinde dikkatli seçimler yapmak ve kaliteli parçaların kullanılmasını sağlamak önemlidir. Değer kaybı talebinde bulunmadan önce, ilgili yasalara, sigorta poliçesinin koşullarına ve uzman tavsiyelerine dikkat etmek önemlidir.

DETAYLI BİLGİ VE DESTEK İÇİN BİZE ULAŞABİLİRSİNİZ…